Dowiedz się więcej o projekcie
"Spojrzeć w oczy".

Cel projektu "Spojrzeć w oczy"

Celem badania jest stworzenie oraz walidacja polskiej adaptacji kwestionariusza Communication and Symbolic Behavior Scales - Developmental Profile (CSBS-DP) autorstwa Wetherby i Prizanta dla populacji polskich niemowląt i dzieci, który jest stosowany w krajach anglojęzycznych jako skuteczna metoda wykrywania wczesnych objawów zaburzeń ze spektrum autyzmu. Głównym celem badania nie jest diagnoza tych zaburzeń u Państwa dziecka, lecz sprawdzenie przydatności diagnostycznej kwestionariusza. Po określeniu przydatności narzędzia wśród populacji polskich dzieci planowane jest bezpłatne udostępnienie kwestionariusza dla wszystkich zainteresowanych specjalistów.

Badanie jest przeprowadzane w ramach projektu doktoranckiego "Ocena efektywności narzędzi wczesnego wykrywania zaburzeń ze spektrum autyzmu wśród dzieci" przeprowadzanego w Katedrze i Zakładzie Medycyny Rodzinnej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu we współpracy z naukowcami z Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu, Uniwersytetu Śląskiego oraz Uniwersytetu SWPS.

Projekt jest finansowany ze środków własnych oraz w ramach zadania naukowego: „Aspekty opieki profilaktycznej, diagnostyki i terapii pacjentów w różnym wieku objętych opieką lekarza rodzinnego, z uwzględnieniem e-health, rozwiązań telemedycznych, koordynacji oraz analizy wskaźników efektywności opieki.”
Numer SIMPLE zadania: SUB.C290.19.054

Osoby odpowiedzialne za projekt

lek. Mateusz Sobieski

Doktorant w Katedrze i Zakładzie Medycyny Rodzinnej we Wrocławiu.

Kierownik projektu naukowego: "Ocena efektywności narzędzi wczesnego wykrywania zaburzeń ze spektrum autyzmu wśród dzieci." w ramach którego działa akcja "Spojrzeć w oczy".

prof. zw. dr hab. n. społ. Małgorzata Sekułowicz

Kierownik Pracowni Badań nad Autyzmem w Instytucie Pedagogiki Specjalnej oraz Zakładu Edukacji i Rehabilitacji Osób z Niepełnosprawnością Intelektualną w Dolnośląskiej Szkole Wyższej.

Kierownik Katedry Nauk Społecznych i Promocji Zdrowia oraz Zakładu Promocji Zdrowia i Technik Relaksacyjnych na Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu.

Autorka ponad 90 artykułów i monografii.

dr hab. n. med. Maria Magdalena
Bujnowska-Fedak

Adiunkt Katedry i Zakładu Medycyny Rodzinnej Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, specjalista medycyny rodzinnej i chorób wewnętrznych. Kierownik Modelowej Praktyki Lekarza Rodzinnego Maria Bujnowska-Fedak.

Autorka ponad 300 artykułów i monografii.

dr n. hum. Sylwia Wrona

Pracownik naukowy Uniwersytetu Śląskiego, pedagog specjalny. Dyrektor ds. innowacji i współpracy naukowej w sieci Przedszkoli Terapeutycznych "Słoneczna Kraina", działających pod patronatem Uniwersytetu Śląskiego.

mgr Aleksandra Sobieska

Pracowniczka dydaktyczna Uniwersytetu SWPS we Wrocławiu, specjalistka diagnozy psychologicznej, psychoterapeutka poznawczo-behawioralna w trakcie certyfikacji.

mgr Agnieszka Sitko

doktorantka w Akademii WSB w Dąbrowie Górniczej, psycholog dziecięcy, terapeuta SI, certyfikowany diagnosta ADOS-2, wykładowca w ISP w Tychach


Przebieg, metodyka i opis badań naukowych

W projekcie wysunięto następujące hipotezy badawcze:

  • uzyskane przez dziecko wyniki w każdej badanej kategorii: umiejętności społeczne, komunikacja werbalna i rozumienie symboli będą korelowały z występowaniem deficytów w danym obszarze funkcjonowania
  • spodziewane jest uzyskanie wysokiej (α Cronbacha >0,8) rzetelności polskiej wersji kwestionariusza CSBS DP
  • spodziewane jest uzyskanie zbliżonych wartości pozostałych miar statystycznych (czułości, swoistości, PPV, NPV) jak w wersji oryginalnej kwestionariusza CSBS DP-ITC

Oczekuje się, że wyniki badań potwierdzą skuteczność kwestionariusza CSBS DP jako przesiewowego narzędzia w diagnostyce zaburzeń ze spektrum autyzmu również w populacji polskich dzieci i niemowląt. Zastosowanie kwestionariusza może znacznie przyśpieszyć postawienie diagnozy ASD niezbędnej do dalszej terapii dziecka, co w dalszej przyszłości poprawi funkcjonowanie dzieci w społeczeństwie.

Z racji potrzebnego krótkiego czasu na przeprowadzenie kwestionariusza (średnio około 5 minut) oraz określenia ryzyka przez personel medyczny (mniej niż dwie minuty w wersji papierowej, natychmiast w wersji elektronicznej) kwestionariusz zostanie przyjęty przez lekarzy rodzinnych, pediatrów i lekarzy innych specjalności jako przydatne narzędzie w codziennej praktyce[1, 2, 3].

Bibliografia

[1] Pierce K, Carter C, Weinfeld M, et al. Detecting, studying, and treating autism early: The one-year well-baby check-up approach. Journal of Pediatrics 2011; 159: 458–465.
[2] Fenikilé TS, Ellerbeck K, Filippi MK, et al. Barriers to autism screening in family medicine practice: a qualitative study. Primary Health Care Research and Development 2015; 16: 356–366.
[3] Self TL, Parham DF, Rajagopalan J. Autism spectrum disorder early screening practices: A survey of physicians. Communication Disorders Quarterly 2015; 36: 195–207.